«ΥΠΕΡ ΣYΓXPONH ΦΥΓΟΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΑ
(σβησμένο)........ Ι. ΡΑΡΗ & ΣΙΑ Ο.Ε.
ΕΔΡΑ ΚΟΡΝΑΤΑ ΣΤΑΥΡΟΥ
ΤΗΛ.. (O661) (σβησμένο) ...... »
Πρώτη εντύπωση. Xρειάζονται καινούρια πινακίδα! Αν και... τί να την κάνουν? Έτσι και αλλιώς την «ΥΠΕΡΣYΓXPONH ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΑ» του ΡΑΡΗ την ξέρουν ΟΛΟΙ από παλιά!
Δεύτερη εντύπωση. Όσο καλός και επώνυμος να είναι κάποιος..., πάντα θα πρέπει να προφυλάσσεται από το «κακό μάτι»! Γι’ αυτό, έξω από την πόρτα της ονομαστής ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΑ» του ΡΑΡΗ, κρέμονται από δοκάρι, τυλιγμένα μέσα σε ψαράδικο δίχτυ, δύο κρεμύδες, απο αυτές που βάζουμε για γούρι την Πρωτοχρονιά! Οι Κρεμύδες «φέρνουν τύχη»... και το ψαράδικο δίχτυ «πιάνει» το «κακό μάτι»!
Και επειδή συνήθως, τα «ξόρκια» και τα «γούρια» είναι αναξιόπιστα... μέσα στην ΕΛΑΙΟΥΡΓΊΑ του PAPΗ βρίσκονται κρεμασμένες, κάτω από τον Eσταυρωμένο, οι εικόνες της Παναγιάς «Γοργοεπίκοος», της «Μεταμόρφωσης» και του άγιου Νικόλα! Ο «Eσταυρωμένος» παραπέμπει στο όνομα του χωριού (Σταυρός), η Παναγία για να τρέξει «γοργά» να προσφέρει προστασία παρηγοριά και συμπαράσταση (σε ιδιοκτήτες και πελάτες), η «Μεταμόρφωση» παραπέμπει στο «Παντοκράτορα του Δήμου», που προστατεύει τα Κορνατα, απο ψυλά, πάνω απο το βουνό... και ο Άι Νικόλας παραπέμπει στους λαδέμπορους της Κωνσταντινούπολης που τον είχαν προστάτη τους!
Και νά! Οι παραγωγοί -αγρότες- πελάτες, έρχονται με τις ελιές τους.
Aρχίζει το φόρτωμα στο «Σιλό», ένα μεγάλο μεταλλικό «χωνί», με τρύπα στο κάτω μέρος για να πέφτει μέσα ο καρπός.
Aπό το «Σιλό» μία λουρίδα με «σκαλοπάτια - ραβδώσεις» μεταφέρει τον καρπό της ελιάς στο «Πλυντήριο», όπου οι ελιές πλένονται... και από εκεί οδηγούνται στο «Σπαστήρα» όπου ο καρπός «σπάει». Όλα αυτά, πάντα με ζεστό νερό.
Η «μάζα» του «σπασμένου» καρπού, μεταφέρετε στον «Mαλακτήρα» όπου η μάζα αναδεύετε και συνθλίβεται ακόμα περισσότερο, ανάμεικτη πάντα με ζεστό νερό. Ο Μαλακτήρας έχει συνήθως τρία - τέσσερα διαφορετικά «διαμερίσματα», ώστε σε κάθε διαμέρισμα να πέφτει το «ζύμα» διαφορετικού πελάτη.
Στον «Μαλακτήρα» συνήθως εργάζεται η μητέρα του κ. Λευτέρη, η κ. Aικατερίνη Ραρή που, παρ’ όλα τα χρόνια της, δουλεύει ίσα με δύο άντρες, ολημερής!
Ανάλογα τη ζύμωση, το κάθε διαμέρισμα ανοίγει ανεξάρτητα και το «ζύμα» μεταφέρετε στον κύριο «Διαχωριστή» όπου εκεί ξεχωρίζει ο χυμός του καρπού ξεχωρίζετε από τον άλλο πολτό (μούργα)... αλλά και από το στέρεο ίζημα που δημιουργείτε από το σπασμένο πυρήνα (κουκούτσι) του καρπού.
Aπό τον «αρχικό Διαχωριστή» το λάδι οδηγείτε και πάλι σε έναν άλλο λέβητα - Διαχωριστή, όπου και γίνεται η τελική εκ ροή του, σε μεγάλες λεκάνες.
Οι λεκάνες είναι σημαδεμένες, με ιδικά ταμπελάκια, με το όνομα του κάθε παραγωγού. Η σηματοδότηση γίνεται από την αρχή που θα μπει ο καρπός στην Ελαιουργεία. Το ταμπελάκι με το όνομα του παραγωγού ακολουθεί σε όλη τη διαδικασία τον καρπό.
Όταν τελειώσει η όλη διαδικασία, ο παραγωγός -αγρότης πελάτης- παίρνει το λάδι του, σε δοχεία που έχει φέρει μαζί του, ή σε ιδικούς ντενεκέδες που μπορεί να προμηθευτεί από την Ελαιουργεία.
Το λάδι, μετά από όλη τη διαδικασία και όπως ρέει από τον τελευταίο λέβητα είναι διαχωρισμένο, καθαρό, έτυμο για να καταναλωθεί!
Είχαμε την τύχη να δοκιμάσουμε το λάδι εκεί επί τόπου την ώρα που έβγαινε σε τελική μορφή στην λεκάνη. Ο κύριος Λευτέρης μας πρόσφερε ψωμί χωριάτικο και μας υπέδειξε να το βάλουμε κάτω από το λάδι... Γευτήκαμε πραγματικά EΞAIPETIKO - AΓNO - ΠΑΡΘΕΝΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ... που δε βρίσκετε εύκολα στην Αγορά!
Παλιά, το ψωμί βουτηγμένο στο φρέσκο λάδι το έλεγαν «Mπουκουβάλα»... και γι' αυτό αυτό το όνομα υπάρχει σαν παρατσούκλι σε πολλά χωριά στην Κέρκυρα, αλλά και σε άλλα ελαιοχώρια της Ελλάδας.
Ο πολτός από τον πυρήνα, είναι σε μορφή υγρή σκόνης (κάτι σαν κοκκινωπό χώμα), μεταφέρετε και αδειάζει, έξω από την ελαιουργεία, σε ιδικό χώρο. Aπό αυτό το υλικό, με μία άλλη διαδικασία, θα βγει αργότερα το «Πυρηνέλαιο» που χρησιμοποιείτε κυρίως στη βιομηχανία.
Ακόμα και μετά από αυτή την επεξεργασία όμως, πάλι θα μείνει «στέρεο υλικό από τον πυρήνα (κουκούτσι)». Αυτό επεξεργάζεται ξανά και παράγετε ένα «καύσιμο υλικό». Τίποτα δεν πάει χαμένο. Στο λέβητα όπου ζεσταίνεται νερό για την εξαγωγή του λαδιού, ο κ. Λευτέρης, χρησιμοποιεί τέτοιο «καύσιμο υλικό» από «πυρήνα», που όμως αγοράζει από τις βιομηχανίες επεξεργασίας και παραγωγής πυρηνέλαιου.
Το βράδυ το λάδι μας είχε την τιμητική του!
Ένα παξιμάδι βουτηγμένο στο λάδι, φέτα, ντομάτα, ελιές, κρεμμύδι, σπιτικό -χωριάτικο κρασί και καλή παρέα, δίπλα στην αναμμένη ξυλόσομπα... «ήρθε και έδεσε» που λένε!
Άντε, καλοφάγωτο. Και του χρόνου!
